Hệ tiêu hóa và miễn dịch có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, khi 70% hệ miễn dịch biểu mô nằm ở đường ruột. Nếu sức khỏe đường ruột bị tổn hại sẽ làm giảm chức năng miễn dịch.
Thạc sĩ, Bác sĩ CK2 Trần Ngọc Lưu Phương, Trưởng khoa Nội soi tiêu hóa tại Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, Giảng viên Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch cho biết, hệ thống tiêu hóa có vai trò chuyển đổi thực phẩm thành các chất dinh dưỡng như glucose, axit amin, protein, axit béo… Các chất dinh dưỡng này sẽ được hấp thụ vào máu, vận chuyển đến từng tế bào, giúp cung cấp năng lượng để duy trì cơ thể khỏe mạnh cũng như sửa chữa các tế bào bị tổn thương, đồng thời chống lại sự tấn công của các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài.
Ngoài ra, lớp bên dưới bề mặt đường ruột (thuật ngữ chuyên môn gọi là lớp dưới niêm) cũng là một “quân trường” mà các tế bào miễn dịch quan trọng của cơ thể như tế bào bạch cầu dòng Lymphocyte phải trải qua trước khi “tốt nghiệp” rồi trở về máu và các cơ quan khác nhau trong cơ thể để sẵn sàng bảo vệ cơ thể chúng ta.
Khi hệ tiêu hóa khỏe mạnh, màng niêm mạc của đường ruột còn hỗ trợ sản xuất các loại kháng thể quan trọng như Immunoglobulin A (IgA) và Immunoglobulin G (IgG). Các kháng thể này đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại sự tấn công của vi khuẩn, virus, chất gây dị ứng, nấm… Do đó, hệ tiêu hóa khỏe mạnh giúp củng cố và bảo vệ hệ thống miễn dịch, giúp duy trì sức khỏe và tuổi thọ.
Ngược lại, khi chức năng tiêu hóa kém và rối loạn do nhiều nguyên nhân khác nhau trong đó có nguyên nhân do lão hóa ở hệ tiêu hóa, hệ sinh thái vi khuẩn đường ruột không cân bằng nữa rất dễ dẫn đến kém hấp thu, cơ thể không còn nhận được chất dinh dưỡng cần thiết kéo theo chức năng hệ miễn dịch suy giảm, làm tăng khả năng nhiễm nhiều loại bệnh, thời gian mắc bệnh kéo dài.
Theo bác sĩ Trần Ngọc Lưu Phương, đường ruột là môi trường sống của hàng trăm tỷ vi sinh vật bao gồm cả loại có lợi (lợi khuẩn) lẫn có hại cho cơ thể chúng ta. Chính sự cân bằng và đa dạng của “hệ sinh thái” vi khuẩn đường ruột góp phần rất lớn quyết định đến sức khỏe toàn diện của cơ thể và khả năng chống lại sự tấn công của mầm bệnh từ môi trường bên ngoài.
Do đó, để tránh mất cân bằng vi khuẩn đường ruột cần phải biết cách bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa. Việc đầu tiên là chế độ ăn uống, sinh hoạt phải điều độ, luôn nhớ ăn chín, uống sôi, rửa sạch song song với việc áp dụng chế độ ăn uống cân bằng, giàu chất dinh dưỡng.
Đối với những người lớn tuổi, hệ miễn dịch suy giảm do tuổi tác thì nhu cầu nguồn dinh dưỡng càng cao hơn để tăng cường sức khỏe của hệ tiêu hóa cũng như cải thiện chức năng đề kháng, miễn dịch của cơ thể. Cần khuyến khích người lớn tuổi ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc… nhằm cung cấp nguồn vitamin, khoáng chất và chất xơ giúp cải thiện sức khỏe tiêu hóa, ngăn chặn sự phát triển của một số vi khuẩn có hại và nuôi dưỡng các vi khuẩn lành mạnh. Tiêu thụ thực phẩm giàu “lợi khuẩn” như sữa chua và thực phẩm lên men… giúp hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn, kích thích sản sinh vitamin và khoáng chất, góp phần tăng cường hệ thống miễn dịch.
Bên cạnh đó, việc sử dụng sản phẩm bổ sung dinh dưỡng có chiết xuất tinh chất sữa non có thể hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường miễn dịch. Các nghiên cứu chỉ ra chiết xuất tinh chất sữa non Immunel có khả kích thích hoạt động của hệ miễn dịch chỉ sau 30 phút đến 2 giờ sau khi sử dụng.
Ngoài chiết xuất tinh chất sữa non Immunel, nên kết hợp thêm kháng thể IgG từ sữa non để giúp tăng đề kháng nhanh, hiệu quả và cũng không quên cung cấp thêm nguồn protein, vitamin D, sắt, kẽm, “lợi khuẩn” cho hệ tiêu hóa.
Ngoài ra, nên khích lệ người cao tuổi uống đủ nước và thường xuyên vận động với những bài tập đơn giản như đi bộ nhanh quanh nhà, yoga, thái cực quyền, các bài tập giãn cơ nhẹ… cũng giúp hệ tiêu hóa khỏe hơn, ít bị rối loạn tiêu hóa hơn vì uống nước và vận động đủ sẽ giúp tăng nhu động ruột, giúp tiêu hóa thức ăn tốt hơn, hỗ trợ duy trì sự cân bằng lành mạnh giữa vi khuẩn tốt và xấu.
Cuối cùng nên tạo không gian sống thoải mái, thoáng mát để người cao tuổi ngủ đủ giấc, tránh những căng thẳng về tình thần nhằm tránh những ảnh hưởng tiêu cực đến cả sức khỏe tiêu hóa và tinh thần.